Zonneboiler

Een zonneboiler is een systeem dat gebruikmaakt van zonlicht om water in huis voor sanitair gebruik (bad, douche) te verwarmen.

Een zonneboiler bestaat uit: een zonnecollector, een pomp, een voorraadvat en een na-verwarmer. De zonneboiler ondersteunt het bestaande verwarmingssysteem of de warmtapwatervoorziening (cv-ketel of warmtepomp).

Er zijn 2 soorten zonnecollectoren, de eerste soort maakt gebruik van een vlakke plaat, de tweede van vacuümbuizen (heatpipes). In de zonnecollector zit een vloeistof die werkt als een warmtetransportmiddel. Deze vloeistof wordt verwarmd door de zon (soms tot wel 90° C) en wordt vanaf de collector doorgepompt naar het voorraadvat. Daar aangekomen stroomt de vloeistof door een warmtewisselaar die met de warmte van de vloeistof het kraanwater opwarmt. Hierna stroomt het water door naar het opslagvat en kan het gebruikt worden. Is er niet genoeg zon om de vloeistof te verwarmen? Dan springt de na-verwarmer aan (elektrisch). Het water wordt hierdoor altijd opgewarmd tot minstens 60°C, wat goed heet is en bovendien groei van de legionellabacterie voorkomt.

Kies je een zonneboiler alleen voor de tapwatervoorziening dan zal er een aparte elektrische boiler worden geplaatst in combinatie met de zonnecollector(en) op het dak. Kies je voor een zonneboiler die aangesloten wordt op een buffervat  of vloerverwarming dan zal het rendement van de zonnecollector hoger zijn dan wanneer de zonneboiler alleen gebruikt wordt voor tapwater.

Gerelateerd

Veelgestelde vragen

Wat kun je besparen met een zonneboiler??

Bij een zonneboilersysteem bedoelt voor tapwater bespaar je 5 a 10% op de totale energielasten. Dit is echter sterk afhankelijk van het warm tapwatergebruik en aantal inwoners. Indien de zonneboiler aangesloten is op het verwarmingssysteem kan de besparing hoger uitvallen. De financiële terugverdientijd is echter erg lang, rond de 18 jaar.

Is er een vergunning nodig voor een zonneboiler?

Een zonneboilersysteem is vergunningsvrij mits aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

  • De collector moet op of aan een gebouw worden geplaatst
  • De energie opwek moet bedoelt zijn voor het gebouw waar hij op staat of ligt. Een collector op de garage/schuur mag ook vergunningsvrij worden geplaatst mits deze op hetzelfde perceel staat als de woning
  • Schuin dak. 1. de collector mag niet buiten het dakvlak uitsteken. 3. de collector moet in of direct op het dakvlak worden geplaatst. 3. de hellingshoek moet hetzelfde zijn als van het dak.
  • Plat dak. 1. de collector moet net zo ver van de dakranden staan als dat de collector hoog is. 2. de hellingshoek mag niet meer zijn dan 35 graden.
  • De collector mag niet worden geplaatst op een monumentaal pand of een door het Rijk, gemeente of provincie aangewezen beschermd stads- of dorpsgezicht.

Waar moet ik op letten voor ik een bedrijf uitnodig?

Controleer of je een Hr combiketel hebt waarop een zonneboiler kan worden aangesloten. Dit is mogelijk wanneer er op de gaskeur sticker ‘NZ’ staat weergegeven.

Bepaal of je wel ruimte op je dak hebt dat in de volle zon ligt en rond de 3 vierkante meter is. Het liefst op het zuiden gericht met een hellingshoek van 36 graden. Wil je een zonneboilercombi dan is een hellingshoek tussen de 40 en 50 graden het meest optimaal. Indien het dak zuid-west of zuid-oost is georiënteerd kan een zonneboiler ook nog goede rendementen halen.

Houd er rekening mee dat het boilervat een flinke ruimte nodig heeft, het liefst zo dicht mogelijk bij de zonnecollector.

Welke soorten collectoren zijn er?

Naast de 3 soorten boilers zijn er ook 3 soorten collectoren.

Vlakke plaat collector

Deze collector heeft wat weg van een zonnepaneel die stroom opwekt alleen is de collector groter en wekt warm water op. Achter de glazen plaat loopt een buizensysteem dat gekoppeld is met het boilervat in huis.

Vacuümcollector (Heatpipes)

Dit systeem bestaat uit een serie van glazen vacuümbuizen vlak naast elkaar. De glazen buizen zijn van dubbelglas met elk een eigen warmte absorber. Het vacuüm tussen het dubbelglas zorgt ervoor dat de warmte goed wordt vastgehouden. Vanwege de ronde buizen is de oriëntatie en hellingshoek iets minder belangrijk dan bij de vlakke plaat collector. Nog een voordeel is dat dit systeem een iets beter rendement geeft dan de vlakke plaat collector.

Dit komt mede doordat in de winterperiode makkelijker warmte kan worden opgenomen.

Doordat het allemaal losse buizen zijn is het makkelijk om het systeem vooraf goed aan te passen op de warmtevraag. Er kunnen namelijk meer of minder buizen worden gekoppeld (voor plaatsing op het dak). Bij de vlakke plaat collector heb je te maken met een vast formaat. Daarbij komt wel dat de vacuümcollector over het algemeen duurder is.

PVT-collector & PVT-paneel

PVT staat voor Photo Voltaïsch Thermisch. Dat wil zeggen dat dit zowel elektriciteit als warm water geeft. In de glazen plaat zitten zonnecellen voor stroomproductie met direct erachter een buizensysteem voor warm water.

Een PVT-paneel is voornamelijk bedoelt voor optimale opwek van elektriciteit. Het buizensysteem dient in dit geval ook als koeling voor het paneel waardoor een hoger rendement kan worden gehaald bij de opwek van stroom. Hier wordt dus minder warm water geproduceerd.

Een PVT-collector produceert juist meer warm water dan elektra. Achter het buizensysteem zit een goede isolatielaag waardoor de warmte beter wordt vastgehouden en getransporteerd kan worden naar het boilervat in de woning. Doordat de PVT-collector door de isolatie heter wordt dan een PVT-paneel is de stroomproductie minder efficiënt.

 

Bij zonnecellen voor stroomproductie is het namelijk zo, dat hoe heter het paneel wordt hoe minder efficiënt stroom wordt geproduceerd. Dit betekend echter niet meteen dat er minder stroom wordt geproduceerd dan wanner het paneel koeler is!

Welke soorten zonneboilers zijn er?

Er zijn 3 soorten boilers die gekoppeld kunnen worden met een zonnecollector.

Boiler voor warm tapwater

Dit systeem verwarmd het water voor, waarna het door de Hr-ketel gaat en vervolgens gebruikt kan worden als tapwater in de badkamer en keuken. Het formaat van het systeem is afhankelijk van de gezinssamenstelling en de hoeveelheid warm tapwater dat er gebruikt wordt. Meeste boilers hebben een inhoud van 100 of 200 liter en besparen 10 á 20 %  op het gasverbruik. De Hr-ketel zorgt ervoor dat, indien het water uit de zonneboiler niet warm genoeg is, deze wel de juiste temperatuur krijgt.

Cv-zonneboiler

De Cv-zonneboiler zorgt ook alleen voor warm tapwater en is niet gekoppeld aan het cv verwarmingssysteem in huis. Dit systeem maakt gebruik van een tweede warmtewisselaar vanaf de Hr-ketel door het boilervat. De Hr-ketel zorgt dus voor een continue temperatuur in het boilervat. Er vindt dus geen na-verwarming plaats.

Het voordeel hiervan is dat er op verschillende plekken in huis tegelijk warm tapwater kan worden gebruikt. Het nadeel is dat het boilervat wel groter is dan bij de boiler voor warm tapwater hier boven. Daarnaast kost het ook meer energie om dat grote vat warm te houden.

Zonneboilercombi

Dit is het systeem dat ook gekoppeld kan worden (naast tapwater) aan het verwarmingssysteem van de woning. Meestal worden er dan meerdere collectoren op het dak geplaatst om de grotere warmtevraag aan te kunnen. Deze opstelling is het meest efficiënt omdat meerdere systemen (tapwater en verwarming) bijna continue gebruik maken van de opgewekte warmte. Vloer- en wandverwarming zijn de beste combinaties met dit systeem.

Ook bij dit systeem geldt dat een Hr-ketel, pellet-ketel of warmtepomp bijspringt indien het water in het boilervat niet warm genoeg is.

Investering en besparing

Koop je een losse zonneboiler, dan kost dat tussen de € 3.000 en € 6.000, afhankelijk van het type en de capaciteit.

Het kan zijn dat je cv-ketel niet goed aansluit bij de zonneboiler. Let hierop tijdens het offerteproces. Daarnaast moet de boiler eens in de 5 jaar onderhouden worden (uitgaande van de meest voorkomende terugloopsysteem-boilers). Het onderhoud gaat via het reguliere uurtarief. Bij een boiler met een drukgevuld zonneboiler systeem moet worden uitgegaan van zo’n € 200 onderhoudskosten per jaar.

De besparing van een zonneboiler

De zonneboiler bespaart op de kosten voor warm water. Hoe meer warm water je thuis gebruikt, hoe interessanter een zonneboiler is. Een huishouden van 4 personen met een HR-combiketel als na-verwarmer bespaart daarmee zo’n 160 m3 gas per jaar. Daar tegenover staan echter de elektriciteitskosten voor de pomp (circa 40 kWh verbruik voor een Energielabel A-pomp) en onderhoudskosten. Binnen gemiddeld 18 tot 20 jaar heeft een gemiddeld huishouden een zonneboiler terugverdiend, maar de precieze terugverdientijd hangt sterk af van de gekozen installatie, afstelling, onderhoudskosten en het warm water verbruik. Helaas gaat een zonneboiler, gemiddeld gezien, 20 jaar mee. Een goed financieel rendement wordt daarmee niet snel behaald.

Uit welke onderdelen bestaat een zonneboiler?

  • Een zonnecollector van zo’n 2,2 – 5,4 m2. Deze vangt de warmte van de zon op.
  • Een pomp die de verwarmde vloeistof uit de zonnecollector via een leidingsysteem naar het voorraadvat pompt.
  • Een voorraadvat waarin het verwarmde water wordt opgeslagen tot het nodig is. Afhankelijk van de gezinssamenstelling kan de grootte van dit vat variëren van 80 tot 300 liter.
  • Een na-verwarmer (meestal een cv-combiketel), die het water verwarmt als er niet genoeg zonlicht is.

Check, is mijn woning geschikt?

De locatie, meestal op het dak, moet geschikt zijn voor het installeren van zonnecollectoren veel zon vangen. Tevens moet er onder het dak genoeg ruimte beschikbaar zijn voor een opslagvat. Woon je in een monumentaal pand of beschermd dorps- of stadsgezicht? Dan moet je een vergunning aanvragen. Bij reguliere huizen hoeft dit meestal niet.

Welke bedrijven zijn er?

Welke bedrijven zijn er?

Neem contact op

Neem contact op

Verder lezen over andere maatregelen?

Naast een zonneboiler zijn er nog veel andere mogelijkheden. Ook daarover hebben we veel nuttige informatie.

Bekijk alle maatregelen