Soorten ecologische isolatiematerialen
Er zijn verschillende soorten ecologische isolatiematerialen beschikbaar. Hier zijn vijf populaire opties:
- Houtvezel isolatie: Gemaakt van houtvezels afkomstig van naaldhout (zoals sparren en dennen). Maar vaak ook van restmateriaal uit de houtverwerkingsindustrie. Houtvezel wordt toegepast voor thermische (warmte) en akoestische (geluid) isolatie.
- Hennepisolatie: Hennepvezels bieden goede thermische en geluidsisolerende eigenschappen, en zijn daarnaast brandwerend. Verder zijn er weinig bestrijdingsmiddelen nodig voor hennep.
- Vlasisolatie: Vlasvezels bieden goede thermische en akoestische isolatie en hebben een positieve invloed op het binnenklimaat. Net als bij de groei van hennep geldt dat voor vlas weinig bestrijdingsmiddelen nodig zijn. De gewassen groeien heel hard en slaan daarbij veel CO2 op. En als dit als isolatiemateriaal wordt toegepast in woningen, komt die CO2 niet weer terug in de atmosfeer.
- Cellulose-isolatie: Dit is gemaakt van gerecyclede krantenpapiervezels, en daardoor erg milieuvriendelijk. Cellulose wordt vaak ingeblazen in een spouwmuur of dak die daar geschikt voor is.
- Schapenwol isolatie: Schapenwol heeft uitstekende thermische, akoestische en vochtregulerende eigenschappen. Het zorgt voor een gezond en comfortabel binnenklimaat.
Voordelen van ecologische isolatie
Ecologische isolatiematerialen bieden verschillende voordelen ten opzichte van traditionele (synthetische) isolatiematerialen:
- Milieuvriendelijk: Na een isolatieklus blijft er vaak wat restmateriaal over. Ecologische isolatiematerialen zijn gemaakt van natuurlijke vezels en daardoor biologisch afbreekbaar. Ze bevatten geen schadelijke chemicaliën of synthetische stoffen.
- Thermische isolatie: Ecologische isolatiematerialen bieden goede thermische isolatie, waardoor warmte in de winter wordt vastgehouden, maar het huis koeler blijft in de zomer. De isolatiewaarde van ecologische materialen kan overeenkomen met die van traditionele materialen. Echter hebben ecologische materialen een relatief hoge massa. Dat maakt dat de woning gedurende de dag minder snel opwarmt in de zomer dan het geval zou zijn met traditionele materialen. De noodzaak voor een airco valt hiermee eigenlijk weg.
- Geluidsisolatie: Materialen zoals houtvezel, hennep en vlas hebben natuurlijke geluiddempende eigenschappen. Dit is vooral gunstig in drukke buurten of bij geluidsoverlast van wegverkeer. De geluiddempende eigenschap komt ook weer voort uit de relatief hoge massa van de ecologische materialen.
- Ademend vermogen: Ecologische isolatiematerialen zijn ademend, waardoor vocht kan ontsnappen en condensatieproblemen worden verminderd. Dit verbetert de luchtkwaliteit in huis en verkleint de kans op schimmel- en vochtproblemen.
- Capillair actief: Ecologische isolatiematerialen zijn niet alleen ademend maar kunnen ook een bepaalde mate van vocht opnemen. Het materiaal is zogezegd hydrofiel. Mocht er vocht in de constructie (van bijvoorbeeld een muur of dak) ontstaan, dan neemt het isolatiemateriaal het op en verspreidt het over een groot oppervlak. In de zomer kan het materiaal de opgeslagen vocht weer afstaan aan de omgeving. Omdat het nooit helemaal uit te sluiten is dat in een geïsoleerde muur of dak vocht gaat condenseren, kun je met capillair actief materiaal ervoor zorgen dat het vocht niet de bouwconstructie blijft. Dit kan de kans op bijvoorbeeld houtrot verkleinen. De capillair actieve eigenschap is niet na te bootsten door synthetische materialen. Ecologische materialen zijn hierin uniek.
- Verwerking: Bij het snijden en plaatsen van ecologische materialen komen minder irriterende vezels vrij, zoals bij glaswol wel het geval is bijvoorbeeld. Het kan wel stoffig zijn dus denk bij de verwerking aan goede ventilatie en eventueel een mondmasker.
Nadelen van ecologische isolatiematerialen
Hoewel ecologische isolatiematerialen veel voordelen hebben, zijn er ook enkele nadelen:
- Kosten: ecologische isolatiematerialen kunnen in aanschaf duurder zijn dan traditionele isolatiematerialen. Dit kan een belemmering vormen voor projecten met een beperkt budget.
- Minder bekendheid en acceptatie: ecologische materialen zijn mogelijk minder bekend en geaccepteerd vergeleken met traditionele materialen. Hierdoor kunnen sommige aannemers terughoudend zijn om ze te gebruiken.
- Mogelijke beperkingen in toepassingen: Niet alle ecologische materialen zijn geschikt voor alle isolatietoepassingen. Sommige materialen, zoals cellulose, zijn niet zo goed bestand tegen vocht als houtvezels, hennep of vlas. Cellulose is gemaakt van gerecycled papier, dat kan worden aangetast door vocht. Houtvezels, hennep en vlas zijn van nature wel bestand tegen vocht, en kunnen daarom beter in de badkamer en keuken worden toegepast.
Aandachtpunten bij ecologisch isoleren
Als je aan de gang wilt gaan met het natuurlijk isoleren van je woning, is het van belang om zelf de regie te nemen en te houden. Het is vaak lastig om een bedrijf te vinden die ecologische materialen standaard in zijn pakket heeft, maar het komt gelukkig steeds meer op. Gelukkig is specialistische kennis niet noodzakelijk. Want voor een klusbedrijf is het isoleren van een dak met houtvezel niet heel veel anders dan het isoleren met steenwol. Wil je echter een gevel isoleren waarbij de capillair actieve eigenschap van ecologische materialen het beste tot zijn recht komt, dan kun je beter een specialist inschakelen. Maak dan ook een weloverwogen keuze in de afwerking aan de binnenzijde van de woning. Gipsplaten met standaard stucwerk is bijvoorbeeld niet mogelijk als er is gekozen voor dampopen capillair actief isoleren.
Subsidie
Voor de ISDE subsidie geldt dat de minimale isolatiewaarde 3.5 Rd moet zijn. De subsidie wordt alleen verstrekt als de isolatie door een bedrijf is geplaatst en er van de werkzaamheden een factuur en foto’s aanwezig zijn. Let op, veel ecologische isolatiematerialen hebben een dikte van 12 of 14 cm nodig om de isolatiewaarde van 3.5 Rd te halen.
Tip: Bewaar altijd alle facturen van maatregelen die uitgevoerd zijn. Dit is heel belangrijk bij de bepaling van subsidie, een nieuw energielabel en de woningwaarde.
