Alfred Middelkamp is in juli 2020 in Assen komen wonen met zijn gezin en heeft een ambitieus plan: hij wil zijn gehele woning verduurzamen. Maar hoe pak je dat aan? Welke maatregelen neem je en voer je dat allemaal zelf uit of laat je dat doen? Wij mogen Alfred volgen op zijn weg naar een duurzame woning. Vandaag het eerste artikel: hoe en waar begin je eigenlijk?

Alfred, vertel eens, voordat we er inhoudelijk op ingaan, waarom doe je dit eigenlijk?
“Ik geloof ontzettend in verduurzaming. Niet alleen om energie en daarmee geld te besparen, ik vind het belangrijk mijn steentje bij te dragen aan een betere wereld. Het landelijk beleid gaat nog niet snel en daar kunnen we als inwoners over zeuren, maar je kunt ook zelf aan de slag gaan en doen wat je kan. Daarnaast vind ik comfort heel belangrijk. Ik heb een hekel aan kou en hitte en al helemaal aan tocht. Goed isoleren helpt om de temperatuur in de woning stabiel te houden. Ik denk ook dat het noodzakelijk is deze woning te verduurzamen. Doe ik dat niet, dan vermoed ik dat over tien jaar niemand deze woning wil kopen, of dat de woning veel minder waard is dan woningen die wél verduurzaamd zijn.”

En hoe begin je dan? Met een plan van aanpak? Wat staat daar dan in?
“Mijn plan van aanpak is als volgt:

1.       De woning goed bekijken (wat is al gedaan, wat zijn de mogelijkheden);

2.       Keuzes maken: welke maatregelen? (op basis van de prijsreferenties van de maatwerkadviseur, het Drents Energieloket en verschillende websites);

3.       Keuzes maken: welke soort maatregelen? (bijvoorbeeld vloerisolatie met PUR of bodemisolatie met schelpen);

4.       Samenvatting maken van mijn vraag aan de uitvoerder met de relevante gegevens

5.       Aanvragen van offertes bij verschillende uitvoerders;

6.       Aanvragen van de energiebespaarlening voor de financiering;

7.       Uitvoering van de maatregelen door de uitvoerders;

8.       Afronden van alle administratie en aanvragen van de subsidie;

9.       Aanpassen van het voorschot bij de energiemaatschappij.”

Welke zaken heb je in overweging genomen voor dit plan van aanpak?
“Je moet eerst echt goed weten hoe de woning in elkaar zit: wat is wel gedaan, is dat goed gedaan, wat is nog niet gedaan en wat zijn de mogelijkheden? Ik heb de woning net gekocht en heb daarom een adviseur gevraagd om naast de bouwtechnische keuring een maatwerkadvies over duurzaamheidsmaatregelen op te stellen. Zo kan ik die maatregelen combineren met bouwkundige ingrepen. Zo laat ik als onderdeel van het isoleren van de vloer meteen het kruipluik verplaatsen naar een andere plek in huis.”

Wat heb je besproken met de maatwerkadviseur?
“Ik heb besproken wat de mogelijkheden zijn. Voor veel maatregelen zijn er verschillende opties. Ik heb keuzes gemaakt die passen bij mijn gezin. Een voorbeeld is de slimme thermostaat. Mijn vrouw is Chileens en we hebben lang in Chili gewoond, waar men gewend is om de slaapkamers te verwarmen. Maar die hoeven alleen ’s nachts warm te zijn. Daarom kiezen we hier voor een thermostaat met zoneregeling. Een duurdere oplossing, maar hiermee kunnen we op ieder moment voor iedere ruimte apart de temperatuur regelen.”

Voor welke maatregelen heb je uiteindelijk gekozen?
“Eigenlijk is het begin heel simpel: wat nog niet gedaan is, moet gedaan worden. De ramen waren al van dubbel glas en het dak was al geïsoleerd, dus daar kon een vinkje achter… dacht ik. Met de maatwerkadviseur constateerde ik dat de voordeur en de achterdeur nog enkel glas hebben en dat de dakisolatie niet helemaal doorloopt. De woning had niet label D, zoals eerder geregistreerd, maar label G. Eigenlijk moet alles dus nog gebeuren. Dan kom ik uit op de volgende maatregelen:

–          Dakisolatie: maak ik zelf af met glaswolrollen van de bouwmarkt;

–          HR++ glas plaatsen in de bestaande deuren, want nieuwe deuren vind ik te duur;

–          Vloerisolatie met glas- of steenwol tussen de vloerbalken vanuit de kruipruimte;

–          Spouwmuurisolatie met verlijmde piepschuimkorrels;

–          Twaalf zonnepanelen: zes op het schuine dak en zes op het platte dak;

–          Thermostaat met zoneregeling;

–          Energiemonitor CEMM van Cedel uit Assen, zodat ik live mijn gasverbruik, elektraverbruik en de opwek van zonnestroom kan zien;

–          LED-lampen, tochtstrips, als dat nodig is en een nieuwe brievenbus aan de buitenmuur in plaats van in de deur.

Dat zijn flink wat maatregelen. Wat ga je eerst doen?
“Het is best pittig, want ik ben nogal een pietje precies. Ik wil voor alle maatregelen de beste keuze maken en je kunt je aardig verliezen op internet; over elke maatregel zijn zoveel verschillende verhalen geschreven… Ik begin gewoon met één maatregel, zoek uit wat ik weten wil en vraag dan een offerte aan en dan door naar de volgende. Ik wil het liefst alles klaar hebben voor het stookseizoen begint, maar dat zal vast niet helemaal lukken. Laten we bescheiden zijn en zeggen dat het voor de kerst af moet zijn. Verder maak ik me niet te druk: voor de spouwmuurisolatie, zonnepanelen en vloerisolatie hoef ik niets op te ruimen of aan de kant te zetten, want het gaat van buitenaf en onderaf. Het is natuurlijk nooit leuk, al dat gedoe in en rondom je woning, maar als we dan met kerst heerlijk in een comfortabele woning zitten, is dat alle moeite meer dan waard!”

Wat zou je andere mensen aanraden die hun woning willen verduurzamen? Hoe kunnen zij het beste beginnen?
“Voor de meeste mensen geldt dat hun buren een vergelijkbare woning hebben. Ik zou dus eerst eens uitgebreid met de buren praten: welke maatregelen hebben zij genomen, wie heeft dat gedaan en hoe beviel het? Dat geeft meteen heel veel ideeën over hoe je het zelf wilt doen. Als je een redelijk moderne woning hebt waar niet meer zoveel hoeft te gebeuren, dan kun je vrij gemakkelijk informatie vinden op bijvoorbeeld de website van het Drents Energieloket, offertes aanvragen en aan de slag.

Maar wat kun je dan het beste doen met een oudere woning?
“Dan zou ik een energieadviseur inschakelen. Bereid je goed voor op het bezoek: maak een vragenlijst met alles wat je wilt weten. Domme vragen bestaan niet. Loop samen door de woning, stel al je vragen en vraag door totdat je echt snapt wat er gezegd wordt. Bespreek ook het rapport met de adviseur en stel eventuele nieuwe vragen. Dan snap je goed wat de mogelijkheden zijn. Maak vervolgens je keuzes op basis van wat je zelf belangrijk vindt. Het geeft niet als dat niet het maximale rendement geeft. Bij mij geldt dat voor de voor- en achterdeur: ik weet dat een nieuwe deur nog beter is, maar ik vind de huidige deuren prachtig en laat daar dus HR++ glas in plaatsen. Uiteindelijk moet jij trots zijn op je verduurzaamde woning zijn en je niet gaan ergeren aan de maatregelen”

Tot slot: wat is jouw gouden tip?
“Mijn gouden tip: begin met isoleren. Het gaat snel, heeft weinig impact op je woning en je merkt meteen het verschil. Bovendien heb je dan minder warmte nodig en dus minder energie. Daardoor hoef je later dus ook minder energie op te wekken. Begin dus niet bij het opwekken van warmte, maar bij het isoleren van je woning.”

Dit artikel is onderdeel van een reeks artikelen en filmpjes waarin we Alfred Middelkamp volgen in zijn weg naar een duurzame woning.